อุทยานแห่งชาติดอยสุเทพ-ดอยปุย เชียงใหม่

อุทยาน แห่งชาติดอยสุเทพ-ดอยปุย มีพื้นที่ครอบคลุมอยู่ในท้องที่อำเภอแม่ริม อำเภอหางดง และอำเภอเมือง เชียงใหม่ ประกอบด้วยป่าที่อุดมสมบูรณ์ ภูเขาที่สูงสลับซับซ้อน ที่สำคัญได้แก่เป็นแหล่งกำเนิดของต้นน้ำลำธาร ทั้งมีสถานที่ที่ศักดิ์สิทธิ์และสำคัญทางศาสนา และทางประวัติศาสตร์อยู่ 2 แห่ง คือ วัดพระธาตุดอยสุเทพวรวิหาร และพระตำหนักภูพิงค์ราชนิเวศน์ อุทยานแห่งชาติดอยสุเทพ-ดอยปุย มีเนื้อที่ประมาณ 262.5 ตารางกิโลเมตร หรือ 163,162.50 ไร่

ลักษณะภูมิประเทศ
สภาพโดยทั่วไป เป็นภูเขาสูงสลับซับซ้อนกันหลายลูก ที่สำคัญได้แก่ ดอยสุเทพ ดอยบวกห้า และดอยปุย ซึ่งมีความสูงมากที่สุด ประมาณ 1,685 เมตร จากระดับน้ำทะเล ภูเขาเหล่านี้เชื่อมเป็นพื้นที่ติดต่อกันโดยตลอด เป็นแหล่งกำเนิดของต้นน้ำลำธาร ลำห้วย เช่น ห้วยแก้ว ห้วยช่างเคี่ยน ห้วยแม่ปาน เป็นต้น ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของแหล่งต้นน้ำลำธารที่ไหลลงสู่แม่น้ำปิง

ลักษณะภูมิอากาศ
เนื่องจาก เป็นยอดเขาสูง อากาศจึงเย็นสบายตลอดปี อุณหภูมิเฉลี่ยตลอดปีประมาณ 16 องศาเซลเซียส ในฤดูหนาวอากาศจะหนาวมาก ในเดือนกุมภาพันธ์ อากาศปลอดโปร่ง ท้องฟ้าแจ่มใส ทำให้มองเห็นภูมิประเทศได้โดยรอบอย่างชัดเจน ส่วนในฤดูฝน อากาศเย็นสบาย ฝนตกมากที่สุดในเดือนสิงหาคม-กันยายน ในฤดูร้อนอากาศไม่ค่อยร้อนอบอ้าวเท่าใด

พันธุ์ไม้และสัตว์ป่า
สภาพป่าประกอบด้วยป่าดิบเขา ป่าเต็งรัง ป่าเบญจพรรณ และป่าสนเขา มีพันธุ์ไม้นานาชนิด ได้แก่ ไม้เต็ง รัง เหียง พลวง ประดู่ เสลา เก็ตดำ เก็ตแดง ไม้ก่อกว่า 10 ชนิด ยางแดง ตาเสือ ดงดำ ตะเคียน กระบาก มะม่วงป่า และไม้สนเขาจะมีมากที่ยอดดอยปุยเป็นต้น

สัตว์ป่าส่วนใหญ่ถูกรบกวนจากชาวเขาและขาวไทยบริเวณใกล้เคียง ที่พบอยู่ได้แก่ เก้ง กวาง หมี ชะนี ลิง ค่าง และนกนานาชนิดกว่า 200 ชนิด เช่นพวกเหยี่ยว ไก่ป่า ไก่ฟ้า นกขมิ้น นกห้วขวาน นกแก้วและนกพญาไฟ เป็นต้น


จุดเด่นที่น่าสนใจ

อนุเสาวรีย์พระครูบาศรีวิชัย ประดิษฐานตระหง่านอยู่เชิงเขา พระครูบาศรีวิชัยเป็นนักบวชที่มีชื่อเสียงของล้านนาไทย เป็นผู้นำชักชวนชาวเมืองเหนือสร้างถนนขึ้นไปสู่พระบรมธาตุดอยสุเทพจนสำเร็จ

วัดพระธาตุดอยสุเทพวรวิหาร พระบรมธาตุนี้ประดิษฐานอยู่ในเจดีย์บนดอยสุเทพ ซึ่งอยู่สูงกว่าระดับน้ำทะเลประมาณ 950 เมตร เมื่อปี พ.ศ. 1972 เจ้าผู้ครองนครเชียงใหม่ โปรดให้สร้างพระเจดีย์เพื่อบรรจุพระบรมสารีริกธาตุขึ้นที่วัดพระธาตุดอยสุเทพนี้ เป็นสถานที่เคารพบูชา เป็นที่รู้จักและนิยมไปสักการะของประชาชนทั่วไป

พระตำหนักภูพิงค์ราชนิเวศน์ เป็นพระตำหนักสำหรับแปรพระราชฐานเป็นที่ต้อนรับพระราชอคันตุกะจากต่างประเทศของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯและสมเด็จพระนางเจ้าพระบรมราชินีนาถ พระตำหนักตั้งอยู่บนยอดดอยบวกห้า จะประดับไปด้วยดอกไม้นานาชนิด ปกติพระตำหนักจะเปิดให้ประชาชนเข้าชมในบริเวณภายนอกเฉพาะในวันเสาร์-อาทิตย์ และวันหยุดราชการ

น้ำตกห้วยแก้ว เกิดขึ้นในลำห้วยแก้ว อยู่บริเวณเชิงดอยใกล้ทางขึ้นดอยสุเทพ และเหนือน้ำตกห้วยแก้วขึ้นไปเล็กน้อยจะเป็น วังบัวบาน เป็นสถานที่ที่กล่าวถึงตำนานรักอันอมตะที่ลือชื่อของสาวเหนือ มีความสวยงามมาก

น้ำตกมณฑาธารหรือน้ำตกสันป่ายาง เป็นน้ำตกที่สวยงามแห่งหนึ่งในเขตอุทยานฯ สูงกว่าระดับน้ำทะเล 730 เมตร มีทั้งหมด 9 ชั้น โดยมีน้ำตกไทรย้อย เป็นน้ำตกชั้นสูงสุด ที่ไหลมาจากห้วยคอกม้า แล้วไหลไปสมทบกับน้ำตกมณฑาธาร ผ่านผาเงิบ วังบัวบาน น้ำตกห้วยแก้ว ก่อนจะไหลลงสู่แม่น้ำปิง ที่มาของน้ำตกนั้นมาจากต้นมณฑา ซึ่งเป็นไม้ยืนต้น ดอกสีขาว ใบใหญ่ สีเขียวจัด เห็นได้ทั่วไปตามข้างทาง ลักษณะของน้ำที่ตกลงมาแยกออกเป็น 2 สายเล็ก ๆ แล้วไหลลงสู่แอ่ง ก่อนจะผ่านลานหินลงไปชั้นที่ 1 อยู่ห่างจากน้ำตกห้วยแก้วประมาณ 3 กิโลเมตร
 บริเวณน้ำตกมณฑาธาร มีบ้านพักนักท่องเที่ยว จำนวน 2 หลัง พักได้หลังละ 6 คน ราคาหลังละ 1,500 บาท และมีสถานที่กางเต็นท์ ซึ่งสามารถรองรับนักท่องเที่ยวได้ประมาณ 150 คน

น้ำตกแม่สา เป็นน้ำตกที่สวยงามมาก มีน้ำไหลตลอดปี เป็นน้ำตกที่มีชื่อเสียงมากแห่งหนึ่งของจังหวัดเชียงใหม่ มีถึง 8 ชั้น แต่ละชั้นมีระยะห่างกันประมาณ 100-500 เมตร ไปตามลำน้ำแม่สา ซึ่งจะเป็นหินผาติอต่อกันไปตามแนวลำห้วยไปตลอด การคมนาคมสะดวกสบาย นอกจากนี้ยังมีน้ำตกที่สวยงามอื่นๆ คือ น้ำตกตาดหมอก-วังฮาง น้ำตกตาดหมอกฟ้า น้ำตกมหิดล น้ำตกศรีสังวาลย์ น้ำตกผาลาด เป็นต้น





หน้าผา ประกอบด้วย ผาเงิบ ผาลาด ผาวังบัวบาน ผาดำ เป็นผาที่สามารถมองเห็นทิวทัศน์ต่างๆได้สวยงาม

ยอดดอยปุย อยู่สูงจากระดับน้ำทะเลประมาณ 1,685 เมตร ที่บริเวณแห่งนี้จะเป็นป่าสนเขา สามารถมองเห็นทัศนียภาพได้โดยรอบ จะมีลมพัดแรง อากาศเย็นสบาย

หมู่บ้านชาวเขา ชาวม้ง สำหรับผู้สนใจวัฒนธรรมของชาวเขา สามารถเยี่ยมชมหมู่บ้านชาวเขาเผ่าต่างๆได้ เช่น แม้ว เย้า อีก้อ ลีซอ มูเซอร์ จะมีทางเดินไปถึงทุกหมู่บ้าน

ขุนช่างเคี่ยน เป็นจุดที่นักท่องเที่ยวนิยมมาเที่ยวในช่วงฤดูหนาว เพราะว่าที่นี่จะมีดอกนางพญาเสือโคร่งซึ่งจะบานในช่วงเดือนธันวาคม - มกราคม ของทุกปี



ข้อมูลเพื่อการเดินทาง
ที่ทำการอุทยานฯ อยู่ห่างจากตัวเมืองเชียงใหม่ประมาณ 5 กิโลเมตร เดินทางโดยรถยนต์ไปตามถนนห้วยแก้ว-มหาวิทยาลัยเชียงใหม่-สวนสัตว์เชียงใหม่ ถึงวัดพระธาตุดอยสุเทพวรวิหาร จากนั้นเดินทางต่อไปอีกเล็กน้อยถึงทางแยกด้านขวามือ มีป้ายบอกทางเข้าที่ทำการอุทยานฯ

สถานที่พักและสิ่งอำนวยความสะดวก
อุทยานแห่งชาติดอยสุเทพ-ปุย มีบ้านพักไว้บริการนักท่องเที่ยวจำนวน 9 หลัง พักได้หลังละ 12-15 คน ค่าธรรมเนียมที่พัก 1,000-1,400 บาทต่อคืน เรือนแถว จำนวน 2 หลัง ค่าธรรมเนียมที่พัก 2,500 บาทต่อคืน และมีเต้นท์ไว้ให้บริการ มีบริการอาหารเครื่องดื่มที่บริเวณลานจอดรถ วัดพระธาตุดอยสุเทพ